Jongeren & stoppen met roken: Je kat als motivatie?

Wat hebben de Grammy awards en stoppen met roken bij jongeren met elkaar te maken? De link lijkt ver gezocht, maar is wel degelijk aanwezig. The Truth is een grootschalige mediacampagne in de VS die streeft naar een nieuwe rook vrije generatie. De Alliantie Nederland Rookvrij, het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport, en vele anderen hebben hetzelfde doel voor jongeren in Nederland. The Truth staat bekend vanwege de originele insteek om het imago van roken te veranderen. Dit keer hebben ze een wel heel bijzondere campagne. In een filmpje dat na de Grammy awards uitgezonden werd, werd de boodschap verkondigd “als je rookt, heeft je kat meer kans op kanker, dus stop met roken!”. Een heldere boodschap, die misschien bijdraagt aan een slechter imago van roken onder jongeren, maar zal het filmpje ook helpen verslaafde jongeren te laten stoppen met roken?

Screen Shot 2016-04-01 at 09.21.50
Snapshot Truth Kattenfilmpje

Uit wetenschappelijke studies blijkt helaas dat stoppen met roken niet makkelijk is. Cijfers dat een jaar na een stoppoging zo’n 85% van de rokers weer rookt1. Dit hoge percentage terugvallers geeft aan dat stoppen met roken een lastig proces is. Voor volwassenen zijn er verschillende methoden om de kans op een succesvolle stoppoging te verhogen, zoals ondersteuning door gezondheidsmedewerkers, medicatie en nicotinepleisters. Voor jongeren is de realiteit helaas anders. Eerder onderzoek heeft bijvoorbeeld aangetoond dat nicotine pleisters niet werken voor jongeren2. Met medicatie is men voorzichtig in een nog ontwikkelend brein. Er is in Nederland nog geen wetenschappelijk bewezen methode beschikbaar ter ondersteuning van het stoppen met roken bij jongeren. Hier wordt wel hard aan gewerkt, onder andere bij het Trimbos Instituut en aan de Radboud Universiteit. De vraag is nu dan ook, waar moeten we rekening mee houden wanneer we jongeren willen helpen te stoppen met roken?

We hebben uit wetenschappelijk onderzoek geleerd dat we bij jongeren rekening moeten houden met de ontwikkelingsfase en dat we ons moeten richten op een combinatie van meerdere factoren die het roken beïnvloeden3. We weten bijvoorbeeld dat sociale processen zoals bijvoorbeeld rokende vrienden een belangrijke rol spelen bij roken onder jongeren. Het vergroten van het zelfvertrouwen en de vaardigheid om weerstand te bieden aan groepsdruk is belangrijk wanneer we jongeren willen helpen te stoppen met roken. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met ontwenningsverschijnselen kort na het stoppen met roken zoals een veranderend humeur, concentratieproblemen en het verlangen naar een sigaret. We weten ook dat rokers en jongeren gekenmerkt worden door een minder sterk vermogen tot het controleren van impulsen waardoor jongeren uiteindelijk “toch maar een sigaret opsteken”. Op dit moment wordt er aan de Radboud Universiteit onderzoek gedaan naar het gebruik van een video game om deze impulsen beter te leren controleren. Het opnemen van video games in een groter programma voor stoppen met roken bij jongeren zou de motivatie om hulp te accepteren kunnen vergroten. Dat zou al winst zijn, want we weten dat vooral jongeren niet graag hulp zoeken bij het stoppen met roken.

Kortom, we weten al veel over welke factoren betrokken zijn bij roken onder jongeren. Met deze kennis gaan we in de komende jaren stoppen met roken programma’s voor jongeren ontwikkelen en onderzoeken. Tot die tijd zijn we blij met filmpjes waarin katten ingezet worden om het imago van roken te veranderen en de motivatie te stoppen met roken te verhogen. Voor iedereen die zelf rookt, of rokers kent in de omgeving die willen stoppen: Bedenk dat stoppen met roken een leerproces is. Ook wanneer het niet meteen lukt heb je toch wat bereikt als je leert van wat er mis ging. Zet door, en denk aan je kat!

Het filmpje van The Truth heeft ook de aandacht getrokken van de Nederlandse media. Je kan het filmpje bekijken en er meer over lezen via http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/opmerkelijk/helpt-dit-kattenfilmpje-jongeren-van-het-roken-af.

 

Deze Blog is geschreven door dr. M.Luijten, Radboud Universiteit

Referenties

  1. International Tobacco Control Policy Evaluation P. ITC Project: Netherlands National Report. The Hague, The Netherlands: STIVORO;2011.
  2. Scherphof CS, van den Eijnden RJ, Engels RC, Vollebergh WA. Long-term efficacy of nicotine replacement therapy for smoking cessation in adolescents: a randomized controlled trial. Drug and alcohol dependence. 2014;140:217-220.
  3. Stanton A, Grimshaw G. Tobacco cessation interventions for young people. The Cochrane database of systematic reviews. 2013;8:CD003289.

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *