Op zaterdag 6 oktober 2018 was een groepje RAD-bloggers, waaronder ikzelf, aanwezig op de Radboud Universiteit om een workshop te geven getiteld: “Welk type eter ben jij? Test jezelf!”. We gaven deze workshop in het kader van Radboud Invites, een feestelijke dag waarop de Radboud Universiteit en het Radboudumc hun deuren openden om hun 95ste verjaardag te vieren. Met ruim 120 activiteiten van zeven verschillende faculteiten hebben de universiteit en het ziekenhuis laten zien wat ze allemaal in huis hebben. In deze blog zal ik kort verslag doen over de workshop die we gaven tijdens deze inspirerende dag.
RAD-bloggers Levie en Nina tijdens de voorbereidingen van de workshop
Tijdens Radboud Invites gaven wij op meerdere momenten een workshop waarin deelnemers konden testen welk type eter zij zijn. Bij binnenkomst konden deelnemers een wat gezonder snackje (een appel en druiven) of een wat ongezonder snackje (een candybar en zakje snoep) kiezen. Daarna vulden zij de zelftest in en berekenden ze hun persoonlijke eetscore. Uit de scores van het eerste deel van de zelftest kwam naar voren in hoeverre deelnemers emotionele eters, externe eters, of lijngerichte eters waren1. In andere woorden konden deelnemers testen of ze vaak de neiging hebben te gaan eten door emoties, of ze gevoelig zijn voor voedselprikkels uit de omgeving, of dat ze juist voortdurend op hun gewicht letten bij het maken van voedselkeuzes. Hierna gaf Junilla Larsen food for thought door de stand van zaken in de wetenschap rondom deze typeringen uiteen te zetten. Zo bleek bijvoorbeeld uit haar praatje dat mensen die hoog scoren op emotioneel eten, een grotere kans hebben om over de tijd aan te komen in gewicht en om eetstoornissen te ontwikkelen2.
Bij aankomst konden deelnemers hier een zelftest en iets lekkers pakken. Na de workshop konden deelnemers kiezen of hun vragenlijst gebruikt mag worden voor wetenschappelijk onderzoek, of dat ze liever hadden dat hun vragenlijst werd vernietigd (zie de dozen links)
Het tweede deel van de zelftest bestond uit een relatief nieuwe vragenlijst, die nagaat of mensen een neiging hebben tot voedselverslaving. In deze vragenlijst heeft een Amerikaanse onderzoeksgroep de criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), waaraan voldaan moet worden bij een verslaving aan alcohol of drugs, vertaald naar het eten van junk food3,4. Voorbeelden van deze criteria zijn craving (een sterk verlangen hebben om te junk food te eten), tolerantie (over de tijd steeds meer junk food nodig hebben om hetzelfde, fijne gevoel te krijgen), en ontwenning (last hebben van onthoudingsverschijnselen als geen junk food gegeten wordt). In onze workshop vulden de deelnemers deze nieuwe vragenlijst in en checkten ze of ze voldeden aan de opgestelde criteria voor voedselverslaving. Hierna vertelde Jacqueline Vink over een unieke studie, uitgevoerd door RAD-bloggers, waarin deze nieuwe voedelverslavingsvragenlijst door ruim 2500 jongeren is ingevuld. Hieruit kwam naar voren kwam dat meisjes vaker voedselverslaafd zijn dan jongens, en dat jongeren met overgewicht vaker voedselverslaafd zijn dan jongeren met normaal of ondergewicht5.
RAD-bloggers Junilla Larsen (links) en Jacqueline Vink (rechts) vertellen over onderzoek naar type eters en voedselverslaving
Zoals je misschien wel op de foto’s kan zien, vond de workshop plaats op een hele bijzondere locatie, namelijk in het bar lab. Het bar lab is uniek, omdat het zo is ingericht dat het op een gezellige kroeg lijkt. Het idee hierachter is dat “participanten” aan onderzoek zich meer op hun gemak voelen en zich zodoende ook op een meer natuurlijke manier gaan gedragen. Dankzij de ingevulde vragenlijst kunnen wij in de toekomst wel nagaan of verschillende type eters (emotionele, externe, en lijngerichte eters) een grotere of kleinere kans hebben op het ontwikkelen van voedselverslaving. Ook kunnen we bekijken of de keuze voor een gezonder versus ongezonder snackje gerelateerd is aan hun scores op de vragenlijst. Wij willen de bezoekers van harte bedanken voor hun deelname en hun inspirerende vragen. Wij hebben weer volop input voor ons onderzoek gekregen, en hebben genoten van deze bijzondere dag!
De inrichting van het bar lab
Deze blog werd geschreven door Nina van den Broek (Radboud Universiteit) voor RAD-blog, het blog over roken, alcohol, drugs en dieet.
Referenties
1. Van Strien, T., Frijters, J. E., Bergers, G. P., & Defares, P. B. (1986). The Dutch Eating Behavior Questionnaire (DEBQ) for assessment of restrained, emotional, and external eating behavior. International Journal of Eating Disorders, 5, 295-315.
2. Koenders, P., & Van Strien, T. (2012). Emotioneel eten heeft een sterkere invloed op de gewichtstoename dan leefstijlgedrag in een prospectief onderzoek onder 1562 bankmedewerkers. Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde, 20, 430-430.
3. Gearhardt, A. N., Corbin, W. R., & Brownell, K. D. (2009). Food addiction: An examination of the diagnostic criteria for dependence. Journal of Addiction Medicine, 3, 1-7.
4. Gearhardt, A. N., Corbin, W. R., & Brownell, K. D. (2009). Preliminary validation of the Yale Food Addiction Scale. Appetite, 52, 430-436.
5. Mies, G. W., Treur, J. L., Larsen, J. K., Halberstadt, J., Pasman, J. A., & Vink, J. M. (2017). The prevalence of food addiction in a large sample of adolescents and its association with addictive substances. Appetite, 118, 97-105.